ÖZEL HABER/Muğla’da toplu taşıma ücretlerine yapılacak zamla ilgili karar, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün açtığı dava nedeniyle bu yıl ilk kez UKOME yerine Belediye Meclisi tarafından alınacak.
Muğla’da 2023 yılında Ulaşım ve Koordinasyon Merkezi’nin (UKOME) 22 Mart 2023 tarihli toplantısında toplu taşıma ücretlerine yapılan zamlara ilişkin oy çokluğu ile aldığı karara, Emniyet Genel Müdürlüğü ‘hukuka aykırı’ olduğu gerekçesiyle kararın iptali ve yürütmesinin durdurulması talepli dava açmıştı.
Muğla’da Ulaşım ve Koordinasyon Merkezi’nin (UKOME) 22 Mart 2023 tarihli toplantısında, Esnaf Odası Başkanlıkları’ndan, ‘artan döviz kurları ile birlikte akaryakıt, bakım ve onarım fiyatlarına gelen üst üste zamlar nedeniyle toplu taşıma ücretlerine yeni fiyat ayarlaması yapılması’ talep edilmişti. Esnaf Odaları’nın talebi, oy çokluğuyla kabul edilmiş ve alınan karar ile toplu taşıma ücretlerine yüzde 40 oranında zam yapılmıştı.
Emniyet Genel Müdürlüğü ise 4 Mayıs 2023 tarihinde 6 ayrı dava ile yapılan tüm ücret zamlarına ilişkin kararın ‘hukuka aykırı’ olduğu gerekçesiyle iptali ve yürütmesinin durdurulması talebiyle UKOME’nin yönetmeliğine göre sekreteryasını yürüten Muğla Büyükşehir Belediyesi’ne dava açmıştı.
UKOME KARARI İPTAL EDİLDİ
Açılan davalar hakkında Muğla İdare Mahkemesi’nde UKOME kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu ve ulaşım maliyetleri ile hizmetin devamlılığı ve kamu yararı gözetildiği gerekçesiyle ret kararı verildi. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün itirazı ile istinafta incelenen davada, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun ilgili yönetmelik hükmünün hukuka aykırı olduğuna dair 2022 yılında aldığı karara atıf yapılarak, UKOME’nin ücret tarifesi konusunda karar alma yetkisinin kaldırılmış olması nedeniyle Muğla İdare Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve tarife ücret belirlemesi konusundaki UKOME kararının iptaline karar verildi.
ZAM UYGULAMASI GECİKİNCE KONU MECLİS GÜNDEMİNE GELDİ
İstinaftan verilen karara yapılan itiraz nedeniyle dava Danıştay’da görülmeye devam edilirken, bu yıl ocak ayında yapılması planlanan zam uygulaması gecikti.
Yaşanan hukuki süreç sonrası, UKOME’nin artık ücret tarifesi belirleyememesi nedeniyle, esnaf odalarının talebi Muğla Büyükşehir Belediye Meclisi’ne taşındı. Konu, 10 Nisan Perşembe günü Türkan Saylan Çağdaş Yaşam Merkezi’nde yapılan Nisan Ayı Meclis Toplantısı’nda gündeme alındı.
Ulaşım Dairesi Başkanı Süleyman Özdemir, ilgili gündem maddesini okuyarak, UKOME’nin ücret tarifesi belirleme yetkisinin Danıştay kararıyla kaldırılması sonrası ortaya çıkan yetki boşluğuna ve bu nedenle yaşanan yasal belirsizliğe dikkat çekti.
Muğla genelinde, bin 807 toplu taşıma aracı, 2 bin 463 ticari taksi, 3 bin 906 servis aracı olmak üzere toplam 8 bin 176 ticari araç ve 5 feribotu ile toplu ulaşım hizmetleri sunulduğunu söyleyen Özdemir, şu ifadeleri kullandı:
“Mahkeme kararı belediyemize tebliğ edildiği tarihten itibaren ücret tarifelerinin belirlenmesini izlenecek yolla ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’ne 5 defa farklı tarihlerde yazılar yazılmış ancak cevap alınamamıştır. Halihazırda mahkeme kararı gereğince de UKOME Kurulu tarafından ücret tarifesi düzenlemesi yapılamamaktadır. Kurul tarafından en son 22.04.2024 tarihinde karar alınmıştır. 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nda, ‘Belediyeler ve İlçe Belediyelerinin Görev ve Sorumlulukları’ başlıklı 7 maddesi F bendinde bilet ve ücret tarifelerini zaman ve güzergahlarını belirlemek hükmü haiz bulunmaktadır. Tüm bu bilgi mevzuat, mahkeme kararı gereği ilimizde ulaşım hizmeti sunan oda başkanlıklarının talepleri de göz önünde bulundurularak ücret tarifelerinde düzenleme yapılması hususu meclis gündemine sunulmuştur.”
“DİĞER BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNDE YOK, SADECE MUĞLA’YA ÖZEL BİR KONU”
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, sadece Muğla’daki UKOME kararlarına dava açıldığı için bu durumun büyükşehir belediyeleri arasında tek olduğunu vurguladı. Aras, şöyle konuştu:
Her yıl Ocak ayında yeni açıklanan enflasyona göre veya değerleme oranına göre ulaşım araçlarının kullanımı için belli bir güncelleme veya ulaşım ücretlerine zam yapılıyordu. Şimdi bu daha önce UKOME de belirleniyordu. Ancak geçtiğimiz yıl aldığımız karara Emniyet Genel Müdürlüğü dava açtığı için bizim UKOME’deki yetkimiz, Danıştay’dan daha önce alınan bir karar doğrultusunda bozuldu. Şimdi diğer büyükşehir belediyelerinin hepsiyle tek tek görüşüldü. Diğer büyükşehir belediyelerinin kararlarına dava açılmadığı için Danıştay aslında UKOME’nin ücret belirleme yetkisini kaldırmasına rağmen, dava açılmadığı için hala daha UKOME’ler kendi kararlarını alabiliyor. Ama bizim sadece Muğla’ya özel bir konu bu. Yani sadece Muğla’nın aldığı karara dava açıldığından dolayı UKOME bu kararı alamıyor. Aslında Ocak ayında bu güncellemeyi yapmamız gerekiyordu, geçen yıl Nisan ayında yapmıştık. Bu yıl bu sebeple yapamadık ama o gün bugündür de yine bakanlığımızla görüşüyoruz. Bakanlığımız yeni bir düzenleme yapma hazırlığında olduğunu bize ifade etti. Ancak tabii ki henüz daha yetişmedi. Biz de bu maksatla ulaşımda yapılacak olan yeni ücret tarifelerinin düzenlenmesi ile ilgili Meclis’imize belediye kanununun ilgili maddesi gereğince bunu getirdik.”
“ESNAF TALEBİ VE KAMU YARARI GÖZETİLEREK BİR KARAR ALINACAK”
Komisyonların, esnaf talebi ve kamu yararı gözetilerek bir karar alacağını söyleyen Aras, “İlk defa olacak belki bu belediye meclisinde böyle bir karar ilk defa alınacak. Komisyonlarımız hem yeniden devletimizce açıklanan derleme oranlarına göre, hem enflasyona göre, hem de tabii ki sektörün esnafının taleplerini dikkate alarak ama aynı zamanda kamu yararı gözeterek, halkımızın da bu zor şartlarda ekonomik açıdan ulaşımda da ciddi bir sıkıntı yaşadığını düşünerek, yine sektör temsilcileriyle de görüşerek uygun bir karar alınacağından şüphemiz yoktur” dedi.
KOMİSYONA HAVALE EDİLDİ
Toplantıda ilgili gündem maddesi Plan ve Bütçe Komisyonu’na oy birliği ile havale edildi. Komisyonun görüşü, Mayıs Ayı Meclis Toplantısı’nda değerlendirilecek.