Muğla’da çimento fabrikasına karşı mücadele veren çevreciler ve köylüler, Muğla Büyükşehir Belediyesi Meclis toplantısına katılarak Deştin’e yapılması planlanan çimento fabrikasının imar planlarının iptalini istedi. Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, “İmar planlarının iptalini engelleyen bir mahkeme kararı var. Şu an meclisin yetkisinde değil. Hukuken planların iptaline karşı, karşı taraftan kazanılmış bir dava var ve mahkemenin aldığı karara, belediye meclisi tersine bir karar alamaz” dedi.
Muğla Büyükşehir Belediyesi Eylül Ayı Meclis toplantısı 12 Eylül Perşembe günü Türkan Saylan Çağdaş Yaşam ve Kültür Merkezi’nde yapıldı. Toplantıya, MUÇEP Menteşe Meclisi, Deştin Çevre Platformu ve Bayır Çevre Komitesi üyeleri de katılarak, Deştin’e yapılması planlanan çimento fabrikasının kurulmak istendiği alandaki imar planlarının iptalini istedi.
Deştin Çevre Platformu adına konuşan Haluk Özsoy, şunları söyledi:
“Biz hem Büyükşehir’in hem de Menteşe Belediyesi’nin hukukçuları ile bu konuyu değerlendirdik. Davadan çekilme davayı kabul etme işinin nasıl olabileceğine dair kendileriyle konuştuk. Bize, ‘Bir tespit daha isteyelim, bu tespit yapıldıktan sonra o da negatif gelirse biz çekilmek için bir bahanemiz olur ve bunu yapabiliriz’ dendi. Bu davaları, tarafların uzlaşarak bitirdiğine çok da şahit olduk. Her şeyden önce zaten iman planları olması gerektiği gibi gitmemiştir. Bu konu üzerinde burada 1/1000’lik ve 5000’lik entegre çimento tesisi amaçlı notu ile önce yapılmıştır. Daha sonra 1000’lik ve 5000’lik planlar, 1/100.000’lik planlara entegre edilmiştir. 1/100.000’lik planlardaki sanayi lekesi 1000’lik ve 5000’likler yapıldıktan sonra oluşturulmuştur. Dolayısıyla zaten bu içtihatta başından beri uygun bir işleyiş değil. Bizim talebimiz şudur, daha öncesinde imar planları iptalini kazanmıştık. Fakat, Menteşe Belediyesi ve Büyükşehir Belediyesi, bunlardan elbette ki siz sorumlu değilsiniz fakat kurumsal manada yöneticiler, artıları ile beraber eksilerini de göğüslemek durumundadır. Zaten biz imar planlarını kazandığımızda gizli kapaklı yürütülen, mahkemenin de onaylamış olduğu ikinci ÇED’i gerekçe göstererek, hiçbirimizin haberi olmadan Büyükşehir ve Menteşe Belediyesi çimentoları da müdahil yanına alarak karara itiraz etmiştir ve bizim kazananımızı aslında geri döndürmüştür. Evet, biliyoruz ki bu durum çokça rastladığımız bir durum değildir. Fakat biliyorum işte bu arkadaşlar devlet içinde de hukuk içinde de… Şu anki hukukun durumunu da tartışmama gerek yok zaten. Yarın bu insanlar sahte bir tutanak tutabilirler, bununla karşımıza çıkabilirler.”
Ahmet Aras: “Şu an meclisin yetkisinde değil”
Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras ise mahkeme kararı olduğu için meclisin iptal etme yetkisinin olmadığını söyledi. Aras, şöyle konuştu:
“ İmar planlarının iptalini engelleyen bir mahkeme kararı var. Şu an meclisin yetkisinde değil. Komisyonlara havale ettiğimiz konuda şu ana kadar ciddi bir inceleme yapıldı. Ama ‘Planlar iptal edilsin’ görüşü çıkmadı. Çünkü hukuken planların iptaline karşı, karşı taraftan kazanılmış bir dava var ve mahkemenin aldığı karara, belediye meclisi tersine bir karar alamaz. Böyle bir yetkisi yok. Bu arada planların iptali için sizlerin açtığı dava devam ediyor. Planların yürürlükte olduğuna dair bir mahkeme kararı var. Bundan dolayı meclis şu an yetkisi yaparsa, anında meclis kararı da iptal edilir. Plan iptalleri konusu istinafta. İstinafın sonucunu bekleyelim. Nihai hedef, tabii ki bölgemizde böyle bir tesisin kabul edilemeyeceğidir. Bölgemiz turizm bölgesi, tarım bölgesi. Doğal kaynaklarımızla, denizimizle, güneşimizle, ormanımızla, üretimimizle çok önemli bir bölge ve her yerde her şey yapılamaz. Bir yerde ‘hem turizm yapayım hem tarım yapayım hem de en ağır sanayi de yapayım’ bu doğru bir yaklaşım değil, bölgeyi korumak zorundayız.”
Mehmet Demir: “Şu anda bu fabrika tamamlanmadıysa, hukukun vermiş olduğu bir karardan dolayıdır. Platformumuz da ‘hukuk yok’ diyor”
Konuya ilişkin söz alan Kavaklıdere Belediye Başkanı Mehmet Demir, “Ben işin ne o tarafındayım ne de bu tarafındayım. En uzun süreli yerel yönetimde olan belediye başkanıyım, beşinci dönemim ve bu konularda yargılandığımız çok mahkeme kararları var. Hukuk yok deniliyor ama şu anda bu fabrika tamamlanmadıysa, bekliyorsa hukukun ve yargının vermiş olduğu bir karardan dolayıdır. Bu karardan en çok faydalanan, mücadelesini veren platformumuz da ‘hukuk yok’ diyor. Ben onu anlamış değilim. Muğla Büyükşehir Belediyesi Meclisi’ne ‘kararlar iptal edilsin’ diye gelinirse, sonuçta oradaki köylerde bizim köylerimiz. Ben de Kavaklıdere Belediye Başkanı olarak oyumu iptal edilsin yönünde kullanırım” dedi.
“Çevre duyarlılığımızla ilgili şüphe olmasın”
Menteşe Belediye Başkanı Gonca Köksal ise şunları söyledi:
“Ben meclis üyeliğim döneminde tüm bu sürecin bir kısmına şahit oldum. Belediye Meclisi’nin bir planı onaylarken ya da bir herhangi bir planı iptal ederken, bunun dayanakları olmak zorunda. Biz planı onaylarken böyle davranıyoruz. Bütün kurumlardan aldığımız verilere dayanarak, eğer onaylanmaya hazırsa o şekilde onaylıyoruz. İptali için de yine bazı dayanaklara ihtiyacımız var. Burada ÇED raporunun şu anda iptal olmuş olması, zaten bu planın şu anda yürürlükte olmadığını bize ifade ediyor. Çünkü plan hükmü diyor ki, ‘Şu tarih şu sayıyı onaylı ÇED raporu, bu plana dayanaktır’ dediği için zaten bu plan şu an zaten yürürlükte değil. ÇED iptal oldu. Bizde yasal olarak yapılmış olmasına rağmen bu tesisi, hemen dedik ki kaçak yapıdır, gerekli işlemleri yaptık ve yıkım kararı çıkardık. Net bir şekilde çevreye karşı duyarlılığımızı göreve geldiğimiz andan itibaren de somut olarak ortaya koyduk. Ama burada alınacak her kararın bir dayanağı olması lazım. Alacağımız her kararı gerekçelerle dayanaklarla güçlendirmemiz gerekiyor. Burada gerçekten hukukçularımızı ciddi iş düşüyor. O yüzden hepsini bir araya getirelim dedik. Bir araya gelelim ne yapmamız gerekiyorsa yapalım. Komisyonlar da aslında boş durmuyor, bunların üzerinde çalışıyorlar. Bu konuda iletişim halinde kalarak bu süreci en iyi şekilde yönetmemiz gerektiğini düşünüyorum. Çevreye duyarlılığımızla ilgili de hiçbir şüphe olsun istemem.”
NE OLMUŞTU?
Muğla Menteşe ilçesine bağlı Bayır Mahallesi ile Yatağan’ın Deştin Mahallesi arasında, Tekağaç mevkiinde 2021’de yapımına başlanan çimento fabrikasına verilen ‘ÇED Olumlu raporu ile yapı ruhsatının iptali için bölge halkı ve çevreciler Muğla 2. İdare Mahkemesi’nde dava açmıştı. Muğla 2. İdare Mahkemesi, ”ÇED Olumlu” kararının iptal etmişti. Mahkemenin kararının ardından da Menteşe Belediyesi yapı ruhsatını iptal etti ve inşaat mühürlendi.
Çimento fabrikası kurmak isteyen şirket ise mahkemenin kararını temyiz etmişti. Danıştay 4. Dairesi de geçtiğimiz Ocak ayında ”ÇED Olumlu” kararının iptalini onadı.
Danıştay kararının ardından Muğla Çevre Platformu (MUÇEP) menteşe Meclisi, Deştin Çevre Platformu, Bayır Çevre Komitesi ve bölge sakinleri bugün Muğla 2. İdare Mahkemesi önünde bir araya gelerek, fabrika alanının 1/100.000 ölçekli çevre düzeni imar planından ”Sanayi Alanı” kullanım kararının iptal edilmesi istemiyle Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı işlemine karşı dava açmıştı. Davanın da geçtiğimiz günlerde reddedildiği öğrenildi.