CHP Muğla Milletvekili Gizem Özcan, Türkiye Çevre Ajansı tarafından Göcek ve Dalaman koylarında yürütülen ve kıyı ekosistemine zarar verdiği gerekçesiyle kamuoyunun tepkisini çeken Mapa-Şamandıra Sistemlerinin Kurulması ve İşletilmesi Projesi hakkında, Meclis’e soru önergesi verdi.
Özcan, proje hakkında verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararının bilimsel temelden yoksun olduğunu ve yargı süreci devam ederken başlatılan inşa faaliyetlerinin çevre hukukunu ihlal ettiğini, yargı denetimini etkisizleştirdiğini ve kamu zararına kapı araladığını vurguladı.
Muğla 2. İdare Mahkemesi’nde açılan davada bilirkişi keşfi kararı alınmasına rağmen keşif günü halen belirlenmediğine dikkat çeken Özcan, “geri dönülmesi imkânsız zarar” vurgusuyla yapılan yürütmenin durdurulması başvurularının da yanıtsız bırakıldığını belirtti.
Özcan, Anayasa’nın 125. maddesi ve İYUK 27. maddesi uyarınca idari işlemlerin yargı denetimine tabi olması gerektiğini, ancak bu süreçte fiili bir “yargısal pasiflik” yaşandığını ifade etti.
“BÜTÜN KOYLAR MARİNALAŞACAK MI?”
Özcan, projenin kamuoyundan gizlenerek, çevre koruma ilkeleri göz ardı edilerek ve yerel paydaşlar dahil edilmeden hazırlandığını savundu. Özcan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a şu soruları yöneltti:
“Türkiye Çevre Ajansı tarafından yürütülen Göcek-Dalaman Koyları Mapa-Şamandıra Projesi hakkında Muğla Valiliği’nce verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararının dayanakları nelerdir? Bu kararın verilmesine esas teşkil eden bilimsel veya teknik raporları kamuoyuyla paylaşacak mısınız?
Projenin deniz zeminine beton bloklar yerleştirilmesi gibi geri dönülmesi mümkün olmayan fiziksel müdahaleleri içerdiği bilindiği halde, neden ÇED süreci işletilmemiştir? Proje kapsamında hangi çevresel etki değerlendirme kriterleri gözetilmiştir?
Proje hazırlanış aşamasında, yerel yönetimler, yerel sivil toplum örgütleri, meslek kuruluşları ve kooperatiflerin görüşlerine başvurulmuş mudur? Başvurulmamışsa neden başvurulmamıştır?
Proje sahasında inşa faaliyetlerinin, yargı süreci ve yürütmenin durdurulması talebi sürerken başlatılmış olması Bakanlığınızın bilgisi dahilinde midir? Bu faaliyetlere başlanması yönünde Bakanlığınızdan herhangi bir izin, onay veya yazılı görüş verilmiş midir?
Deniz tabanına beton bloklar yerleştirilmesi, kıyı mevzuatı, çevre mevzuatı ve doğal sit alanlarının korunmasına ilişkin yürürlükteki mevzuata uygun mudur?
22 koyda yapılması planlanan 22 yüzer iskelenin kullanalım amacına dönük kamuoyuna neden bir açıklama yapılmamıştır? Bütün bunlar tüm koyların marinalaşması anlamına gelmeyecek midir?
Mapa-şamandıra sistemleri kurulurken kıyıların kamu yararına kullanımına, ekosistem dengelerine ve kıyı balıkçılığına, , günübirlik tekneciliğe, mavi tur tekneciliğine ve amatör denizciliğe etkileri hakkında Bakanlığınızca yapılmış bir değerlendirme mevcut mudur?
Proje kapsamında inşa faaliyetleri sürerken yürütmenin durdurulması taleplerine ilişkin yargı süreci neden beklenmemiştir? Mahkeme kararları beklenmeden başlatılan bu faaliyetler kamu zararına neden olursa sorumluluk kimde olacaktır?
Bakanlığınızın denetiminde olan Türkiye Çevre Ajansı’nın bu projedeki uygulamalarının, çevresel etkiler bakımından halk sağlığı, deniz yaşamı ve kıyı koruma açısından oluşturabileceği olası riskler hakkında bilimsel bir analiz yapılmış mıdır?”
