Muğla’da çimento fabrikası alanındaki imar planlarının belediye meclisinde oy çokluğu ile iptal etmesinin ardından gözler, sürecin nasıl ilerleyeceğine çevrildi. Bölge halkının avukatı Nuray Şahbudak, Bakanlıktan ‘ÇED olumlu’ kararı çıkmayacağını düşündüğü belirterek, “Bu proje için ormanlar mı kaldırılacak? Zeytinlikler mi yok edilecek?” dedi.
Menteşe ilçesine bağlı Bayır Mahallesi ile Yatağan’ın Deştin Mahallesi arasındaki Tekağaç mevkiinde kurulması planlanan ve mahkeme kararıyla yapımı durdurulan çimento fabrikası, gündemdeki yerini koruyor. Son olarak Muğla Büyükşehir Belediyesi Meclisi, bazı Deştin köylülerinin talebi üzerine, 13 Şubat 2025 tarihinde entegre çimento tesisi amaçlı 1/5000 ölçekli nazım imar planını oy çokluğu ile iptal etmişti.
Belediyenin oy çokluğu ile aldığı kararından ardından sürecin ne olacağı merakla beklenirken, Bölge halkının avukatı Nuray Şahbudak, Mabolla Medya’ya açıklamalarda bulundu. Avukat Şahbudak, belediyenin iptal kararını Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü ile Bakanlık Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Genel Müdürlüğü’ne ilettiklerini söyledi.
Şahbudak, “İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) sürecinin, yani ÇED’in 8 aşamasının atlanarak 9. aşamaya gelen sürecin, kanuna uygun olmadığına dair, 2009/7 genelgesi kapsamında olmadığına ilişkin, önceki ‘ÇED iptal’ kararını da dikkate alarak, yargısal süreç başlattık, süreç devam ediyor” dedi.
“TARIM İL MÜDÜRLÜĞÜ HAKKINDA SUÇ DUYURUSUNDA BULUNDUK”
Şahbudak, Muğla İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından verilen “3 kilometre çapta yer alan zeytinliklerin 2006 yılından sonra dikildiği” yönündeki görüşün gerçek dışı olduğuna dair Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunduklarını belirtti. Şahbudak ayrıca, ruhsat sahalarında bulunan orman alanları nedeniyle ruhsat iptali için Muğla Büyükşehir Belediyesi ve bölge halkı tarafından açılan davalarda da sürecin devam ettiğini söyledi.
“BAKANLIĞIN ‘ÇED OLUMLU’ KARARI VERMEYECEĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM”
Şahbudak, İDK toplantısı sonrası bakanlığın yargısal süreçler devam ederken “ÇED olumlu” kararı vermeyeceğini düşündüğünü ifade ederek, “İdare tarafında yürütülen bir süreç, kesin ve net konuşmak mümkün değil. Bu süreç yakından izleniyor, ret de çıkabilir. ‘ÇED olumlu’ kararı çıkarsa eğer yine yargısal süreç başlatılır” dedi.
“TESCİLLİ ZEYTİNLİK ALANLARI VAR”
3 kilometre çapta tapuyla tescillenmiş zeytinlik alanları olduğunu söyleyen Avukat Şahbudak, “‘ÇED olumlu’ kararının iptali hususu zaten bir önceki karardı. Alınan rapor şunu ortaya koydu; Bu alanda 3 kilometre çapta 13 tane tescilli, 1958, 1977 ve 1978 yılında tapulamayla tescil edilmiş zeytinlik alanları var. Yine zeytin kanunu kapsamında değerlendirilecek 178 tane zeytinlik vasfında taşınmaz var. Bu proje Entegre Çimento Fabrikası projesi. Ruhsat sahalarında 3 kapalı orman var. 3 kapalı ormanların olduğu alanlara ilişkin, yani ormanlar mı kaldırılacak? Zeytinlikler mi yok edilecek? İçme su kaynakları, Kazan Göleti ve Bayır Göleti mi ortadan kalkacak? 90 günlük süreç dolmak üzere. Bunu da dikkate alırsak, kaldı ki tarafımızca ‘süreç sonlandırılmalıdır’ diye müracaat edilecek. Süreç sonlandırılmadığı takdirde de yine bir yargısal süreç başlayacak” dedi.
NE OLMUŞTU?
Muğla Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından 2021 yılında yapımına başlanan entegre çimento fabrikasına ilişkin ‘ÇED olumlu’ kararının 7 Eylül 2023 tarihinde mahkeme tarafından iptal edilmesini ardından Menteşe Belediyesi de 18 Eylül 2023’te fabrikanın inşaatını mühürlemiş, projeye verdiği yapı ruhsatlarını da iptal ettiğini açıklamıştı.
Daha sonra Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ise ÇED yönetmeliği 2009/7 genelgesine gerekçe göstererek iptal edilen ÇED için 28 Kasım 2024’te İnceleme-Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantısı yapılmasına karar vermişti.
Bu gelişmeler yaşanırken bölge halkı da entegre çimento fabrikası yapılmasına izin veren 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planlarının Menteşe Belediye Meclisi, 1/5000 ve 1/25.000 ölçekli Nazım İmar Planlarının ise Muğla Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından iptal edilmesini talep etmişti.
Bölge halkı ayrıca 4 Ocak 2024 tarihinde entegre çimento fabrikasının arazisindeki ‘Sanayi Alanı‘ kararının kaldırılması için Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’ne dilekçe vermişti. Mart 2024’te ise bu kararın iptali için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na dava açmıştı.
Muğla Büyükşehir Belediyesi Meclisi de 13 Şubat 2025 tarihinde entegre çimento tesisi amaçlı 1/5000 ölçekli nazım imar planını oy çokluğu ile iptal etmişti.
